Γενικές πληροφοριές
2010 Ευρωπαϊκό Έτος Καταπολέμησης της Φτώχειας και του Κοινωνικού Αποκλεισμού
Πριν από δέκα χρόνια, οι ηγέτες της ΕΕ υποσχέθηκαν «να γίνει αποφασιστικό βήμα προς την εξάλειψη της φτώχειας» έως το 2010. Σήμερα, ωστόσο, και ενώ σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες γίνονται εμφανή τα σημάδια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, σημαντικός αριθμός Ευρωπαίων εξακολουθεί να ζει στη φτώχεια και να έχει περιορισμένη πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες, όπως η υγειονομική περίθαλψη, η εκπαίδευση, η κατάρτιση και η χρήση σύγχρονης τεχνολογίας.
Εισαγωγή - Γενικός Σκοπός του προγράμματος
Ένα υψηλό ποσοστό μαθητών των οργανισμών μας έχει εγκαταλείψει πρόωρα τις σπουδές του ή δεν έχει σπουδάσει ποτέ. Είναι άνθρωποι με εργασιακές δυσκολίες, μετανάστες με δυσκολίες στην εργασία και την επικοινωνία, τσιγγάνοι και άλλες ομάδες. Σ' αυτό το προφίλ πρέπει να προστεθεί ότι τα ενδιαφέροντα, οι ανάγκες και το γνωστικό τους επίπεδο είναι πολύ διαφορετικά.
Μ' αυτό το τόσο διαφορετικό προφίλ και με σκοπό να μειωθεί η μαθητική εγκατάλειψη, οφείλουμε να εμβαθύνουμε στις ακόλουθες όψεις:
Να εντοπίσουμε
τα ενδιαφέροντα, τις ανάγκες, το γνωστικό επίπεδο
Να προβλέψουμε
αν είναι δυνατό, το ρυθμό μάθησης, με στόχο να κατευθύνουμε την εκπαίδευσή τους στην προσφορά που καλύτερα ανταποκρίνεται στο προφίλ τους
Να παρακολουθήσουμε
την εκπαίδευσή τους με στόχο να αναπροσαρμόσουμε τη μορφωτική διαδικασία σε κείνες τις περιπτώσεις κατά τις οποίες εντοπίζεται μία παρέκκλιση από τα προβλεπόμενα, μια και κάποτε, κυρίως σε αλλοδαπούς μαθητές, παρατηρούνται διαφορετικοί ρυθμοί μάθησης από αυτούς της ομάδας, που παραπέμπουν σε μία επανακατάταξη του μαθητή.
Ποιοί είναι οι συγκεκριμένοι στόχοι του προγράμματος
- Βελτίωση των διαδικασιών υποδοχής, προσανατολισμού και αρωγής των μαθητών μας, ιδίως αυτών που ανήκουν σε ευαίσθητες ή περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες με σκοπό να περιορίσουμε τη μαθητική εγκατάλειψη εξαιτίας της ματαίωσης των προσδοκιών τους, ή απλώς επειδή δεν ανιχνεύθηκαν σωστά τα ενδιαφέροντα, οι ανάγκες, το γνωστικό επίπεδο κι ο πιθανός ρυθμός μάθησης τους.
- Ενίσχυση της διαπολιτισμικότητας
- Βελτίωση της χρηματοδότησης και των παιδαγωγικών στοχεύσεων των κέντρων μας
- Ενίσχυση της Ευρωπαϊκής συνεργασίας και ανταλλαγή των διαφόρων μεθόδων που χρησιμοποιούμε στους συμμετέχοντες οργανισμούς
- Βελτίωση της εκπαίδευσης των μαθητών μας διαμέσου ενός σωστού προσανατολισμού
- Χρήση των ΤΠΕ ως αποτελεσματικού εργαλείου επικοινωνίας εταίρων και διάδοσης του σχεδίου.
- Ανάπτυξη εργαλείων για να πληροφορηθούμε την άποψη των καθηγητών και των μαθητών μας για την αποτελεσματικότητα και τις δυνατότητες βελτίωσης των τωρινών μεθόδων υποδοχής, προσανατολισμού και αρωγής των μαθητών μας.
Γενικά...
Πρόκειται για έναν όρο που υιοθετήθηκε πρόσφατα και από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αν και δεν υπάρχει ένας κοινά αποδεκτός ορισμός ο «κοινωνικός αποκλεισμός» συνδέεται με:
- Αποκλεισμό από την αγορά εργασίας
- Οικονομική ανισότητα, φτώχεια
- Αποκλεισμό από τις κοινωνικές δομές
- Ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες (άνεργοι ή απασχολήσιμοι, μετανάστες, μονογονεϊκές οικογένειες, αθίγγανοι κλπ)
Μορφές...
...κοινωνικού αποκλεισμού
Συνήθως παρουσιάζονται τέσσερεις μορφές κοινωνικού αποκλεισμού, που εννοιολογικά τουλάχιστον σε αρκετές περιπτώσεις αλληλοκαλύπτονται:
- Οστρακισμός, με τη μορφή της εξορίας από μία δεδομένη ανθρώπινη κοινότητα.
- Κοινωνικός αποκλεισμός μέσα στα όρια μια δεδομένης κοινότητας που μπορεί να πάρει και τη μορφή της διαπάλης ανάμεσα σε διαφορετικές τάξεις ανθρώπων.
- Απόρριψη του ατόμου από την ομάδα στην οποία λειτουργούσε για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
- Παρενόχληση ως μορφή επίδειξης κοινωνικού αποκλεισμού
Για τις παραπάνω έννοιες η θεωρητική κάλυψη δεν είναι ακόμη επαρκής, ώστε να καθορίζονται τα ακριβή όρια και να αποφεύγονται οι μεταξύ τους επικαλύψεις. Σε γενικές γραμμές, ωστόσο, ο οστρακισμός αναφέρεται κυρίως στον αποκλεισμό κατά τον οποίο περαιτέρω το άτομο αγνοείται ολοκληρωτικά από την κοινότητα. Ο κοινωνικός αποκλεισμός υπονοεί τη μη συμπερίληψη σε ένα δεδομένο κοινωνικό δίκτυο, κατά την οποία το άτομο δεν αγνοείται κατ' ανάγκην. Η απόρριψη είναι συνήθως πράξη φυσική ή λεκτική, στην οποία υποδηλώνεται ότι το άτομο δεν είναι επιθυμητό ως μέλος μιας ομάδας. Τέλος, η παρενόχληση εμπλέκει την επιθετική δραστηριοποίηση λεκτική ή φυσική κατά του ατόμο
Πληροφορίες
Η Ευρωπαϊκή πραγματικότητα
Σε καθημερινή βάση, οι Ευρωπαίοι πολίτες έρχονται αντιμέτωποι με τις προκλήσεις αλλά και τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται λόγω των ραγδαίων αλλαγών σε όλες σχεδόν τις πτυχές της ζωής τους:
- στην επικοινωνία,
- στην εργασία,
- στην οικογενειακή και στην κοινωνική ζωή, καθώς και
- στη συμβίωσή τους στις τοπικές, εθνικές αλλά και ευρύτερες ευρωπαϊκές κοινότητες.
Στην Ευρώπη της γνώσης και της τεχνολογίας, με την οικονομική και πολιτιστική ευημερία και πολυμορφία, υπάρχει μια πρόδηλη και αυξανόμενη ανάγκη για νέες ευκαιρίες διά βίου μάθησης, διαθέσιμες για όλους τους πολίτες.
Στατιστικά...
Σχεδόν 80 εκατομμύρια Ευρωπαίοι, δηλαδή το 17% του πληθυσμού της ΕΕ, ζουν σήμερα κάτω από το όριο της φτώχειας και συναντούν σοβαρά εμπόδια όσον αφορά την πρόσβαση στην απασχόληση, στην εκπαίδευση, στη στέγαση, καθώς και στις κοινωνικές και χρηματοδοτικές υπηρεσίες.
